Review : Μυστική Δαντέλα

Μυστική δαντέλα
Μαρία Γαβριελάτου

Σαν μυστική δαντέλα κεντήθηκε η ζωή της Ελισσώς, δίνοντάς της πόνο και μεγάλες απώλειες. Από κορίτσι μεταμορφώθηκε σε γυναίκα - σε μια μυστηριώδη γυναίκα κι απ΄το νησί βρέθηκε - το 1922- στον Πειραιά και στο μπορντέλο της μαντάμ Χαρίκλειας κι από 'κει στην Αθήνα! 

Στόχος της, να γίνει ισχυρή! 

Έτσι η Φτώχεια έγινε Πλούτος, η Καλοσύνη μετατράπηκε σε Μίσος, η Αγάπη σε Οίκτο και ο Θάνατος σε Ζωή!

Το πλήρωμα του χρόνου δεν είχε έρθει μόνο για την επιστροφή της Ελισσώς στο νησί, αλλά και για να πληρώσουν όσοι της έκλεψαν τη ζωή.

Τα μυστικά που βάφτηκαν με αίμα έπρεπε να αποκαλυφθούν και τη θέση της εκδίκησης, στην καρδιά της Ελισσώς, να πάρει η Λύτρωση!

Της Αγγελικής Κατσιμάρδου:

Όταν ήμουν μικρή θυμάμαι την μαμά μου να πλέκει ατέλειωτες δαντέλες. Δαντέλες σε όλα τα σχέδια, πολύπλοκες, απαιτητικές. Πάντα αναρωτιόμουν πως είναι δυνατόν με λίγο νήμα και ένα βελονάκι να κάνεις τόσο δύσκολα σχέδια και το χέρι να φεύγει με τέτοια ταχύτητα, που καλά-καλά δεν το έβλεπες. Έτσι ακριβώς είναι και αυτό το βιβλίο, μια ατέλειωτη, περίπλοκη, λεπτεπίλεπτη δαντέλα. Μόνο που το νήμα της απαρτίζεται από ανθρώπους. Μια δαντέλα που θυμίζει τον ιστό της αράχνης. Εξαιρετικά περίπλοκη, πανέμορφη, αλλά και θανατηφόρα. Μια «Μυστική Δαντέλα.»

Η Ελισσώ, μια φτωχή κοπέλα, χτυπημένη από τον θάνατο του πατέρα της και την εγκατάλειψη του άνδρα που αγαπά θα αναγκαστεί να παντρευτεί τον Βραχνό, τον πλούσιο του νησιού, για να σώσει την οικογένειά της από την φτώχια και την πείνα και ουσιαστικά θα υπογράψει την καταδίκη τους. Την καταδίκη όλων τους. Στα χέρια του θα γνωρίσει την κακοποίηση και το μίσος και στην προσπάθειά της να σωθεί θα χάσει τα πάντα. Μόνη και απελπισμένη καταλήγει στον Πειραιά, μαζί με τους πρόσφυγες για να δουλέψει σε έναν οίκο ανοχής, όπου, ανάμεσα σε πόρνες και «β’ κατηγορίας» ανθρώπους θα γνωρίσει την φιλία, την ανθρωπιά, την οικογένεια ξανά. Οι άνθρωποι αυτοί θα την βοηθήσουν να σταθεί στα πόδια της και να ανέλθει οικονομικά.

Μα ο μέγας σκοπός της ζωής της είναι ο διακαής πόθος της να εκδικηθεί. Να κάνει τους ανθρώπους, που την οδήγησαν στο φευγιό και στην αποξένωση, να πληρώσουν για τα κρίματά τους. Και έτσι, αργά και μεθοδικά, στήνει ένα γαϊτανάκι συγκυριών που την οδηγούν, σταθερά, προς την τελική έξοδο. Τον σκοπό της ζωής της. Να κάνει τους ενόχους να πληρώσουν για την διάλυση της οικογένειάς της και τον θάνατο αγαπημένων της προσώπων. Όλους τους ενόχους, συμπεριλαμβανομένους και αυτούς που την έβλαψαν ψυχολογικά, αυτούς που δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και την έριξαν – έρμαιο – στα χέρια του δυνάστη συζύγου της και της κακίας και ζηλόφθονης Αριστέας, της οικονόμου του.

Ένα βιβλίο συγκλονιστικό, που σε παρασύρει και σε αφομοιώνει. Ένα βιβλίο που σε ταυτίζει με τους ήρωές τους και σε κάνει να πονάς και να θυμώνεις όπως κι αυτοί. Ένα βιβλίο που σε αρπάζει στις σελίδες του και σε κάνει να ζεις μέσα του. τα συναισθήματα, που σου γεννάει, ποικίλα με κυρίαρχο αυτό του θυμού. Η δίψα της ηρωίδας για εκδίκηση περνάει στην δική σου ψυχή και όλο και διαβάζεις για να φτάσεις κι εσύ, μαζί της, στην λύτρωση.

Και σίγουρα ένα βιβλίο που πραγματεύεται την εκδίκηση και την φέρει εις πέρας, χωρίς η ηρωίδα να «λερώσει» τα χέρια της. Νομίζω ότι αυτό είναι και η κορυφαία στιγμή της ιστορίας και της συγγραφέως. Η εκδίκηση πρέπει να αφήνεται στα χέρια των ενόχων. Πρέπει να ενορχηστρώνεις τα γεγονότα και να τα οδηγείς στην κορύφωση και τους ίδιους τους ενόχους προς την τελική έξοδο. Σαν αρχαία τραγωδία, που βλέπεις τον θεό να κατευθύνει πρόσωπα και γεγονότα και ο ίδιος να είναι αφανείς ήρωας. Ένα βιβλίο που έχει πιάσει το νόημα της εκδίκησης και δεν φοβάται να οδηγήσει τα γεγονότα στον πολυπόθητο στόχο: Την τιμωρία ή και τον θάνατο. 

Δεν θα πω ψέματα, απήλαυσα την σκηνή της εκδίκησης και, μπορώ να πω, ότι ένοιωσα την ψυχή μου να ξαλαφρώνει, όπως και της ηρωίδας. Πολλά βιβλία πραγματεύονται την εκδίκηση, που όμως παραμένει άπιαστος στόχος, είτε γιατί φοβούνται οι συγγραφείς να ρίξουν την ηρωίδα στα μάτια των αναγνωστών και να την υποβιβάσουν στο επίπεδο των ενόχων, είτε γιατί πιστεύουν σε μία θεία δίκη. Εδώ, αυτό δεν ισχύει. Εδώ, η ηρωίδα θα αφιερώσει την ζωή της σ’αυτόν τον σκοπό και θα προχωρήσει μέχρι τέλους. Εδώ, απλά θα δούμε ότι η πορεία της ζωής μας καθορίζεται από τις πράξεις και τις αποφάσεις μας και η ηρωίδα ζει και κατευθύνει την ζωή της με απώτερο σκοπό την εκδίκηση.

Μερικοί θα πουν ότι έτσι χάνεις το νόημα της ζωή και αναλώνεσαι σε έναν φαύλο κύκλο μίσους και εκδίκησης και ότι σιγά-σιγά μαραζώνεις και ξεχνάς να ζεις. Και από την άλλη, ποιος μπορεί να ζήσει, χωρίς να κάνει τους ενόχους να πληρώσουν για την καταστροφή και τον θάνατο που σκόρπισαν; Πώς μπορείς να συνεχίσεις να ζεις, όταν οι πράξεις σου στοίχισαν ζωές στην οικογένειά και στους αγαπημένους σου; Η συγγραφέας ισορροπεί την ηρωίδα σε μια εξαιρετική λεπτή γραμμή καταστροφής και αποφασιστικότητας. Μια λάθος κίνηση και η ηρωίδα θα χάνονταν στο μίσος της. Αντιθέτως, αυτό το μίσος έγινε εφαλτήριο για μεγάλα πράγματα. Δημιούργησαν μια άσβεστη δίψα για πλούτο και εξέλιξη. Σήκωσαν την ηρωίδα από το τέλμα που την είχε ρίξει η απώλεια και ο θρήνος και την έστησαν στα πόδια της. Την έκαναν μαχήτρια.

Κι εδώ έγκειται η διαφορά μεταξύ των δυνατών και των αδύναμων ανθρώπων. Να χρησιμοποιείς τα αισθήματα για εξέλιξη και επιτυχία και όχι να βουλιάζεις σε αυτά και σ’αυτό το βιβλίο βλέπουμε μια ηρωίδα που είναι πιο δυνατή από όλους τους άλλους μαζί. Πιο αποφασιστική, πιο επίμονη και πιο έξυπνη.

Είμαι σίγουρη ότι όποιος διαβάσει αυτό το βιβλίο δεν θα μείνει ανεπηρέαστος και θα λατρέψει και την γραφή της κυρίας Γαβριελάτου που σου περνάει όλα αυτά τα δυνατά συναισθήματα και σε βυθίζει στα γεγονότα με την εξαιρετική και διεισδυτική πένα της. Ένα βιβλίο δυνατό και λυτρωτικό, ένα βιβλίο παράδειγμα, από αυτά που αναθεωρείς απόψεις ζωής.