Η Χριστίνα Πομόνη μιλά στο Read to Death!

Συνέντευξη στη συγγραφέα Χριστίνα Πομόνη 

Κείμενο: Αγγελική Κατσιμάρδου

Επιμέλεια: Άρτεμις Βελούδου-Αποκότου

         

Κυρία Πομόνη, έχετε σπουδές οικονομικών στις Η.Π.Α. και όμως επιλέξατε ως τόπο διαμονής σας την Ελλάδα. Ποιος λόγος σας οδήγησε να αγνοήσετε ένα πιο «σίγουρο» μέλλον σε μια χώρα με περισσότερες προοπτικές;

Η αλήθεια είναι ότι η απόφασή μου βασίστηκε σε προσωπικούς λόγους και όχι σε πρακτικούς, τεχνοκρατικούς λόγους. Αυτό με βοηθά να μη μετανιώνω και να μην κάνω δεύτερες σκέψεις. Σίγουρα, στην Αμερική, έχοντας ήδη ζήσει εκεί και γνωρίζοντας τις καταστάσεις και τις ευκαιρίες, θα είχα περισσότερες προοπτικές. Όμως κάποιες επιλογές είναι αποτέλεσμα καταστάσεων που, δυστυχώς, δεν ελέγχουμε. Επιπλέον, αγαπώ πολύ την Ελλάδα.

Από τα οικονομικά στη συγγραφή! Ποιος ο λόγος για μια τέτοια μεγάλη μεταστροφή στη ζωή σας;

Πιστεύω πως οι άνθρωποι είμαστε πολυσύνθετα όντα και έχουμε μέσα μας αντικρουόμενες πλευρές. Τα οικονομικά είναι μεγάλη αγάπη, συνειδητή επιλογή, όμως η συγγραφή, το γράψιμο, η έκφραση σκέψεων που ακουμπούν και άλλους ανθρώπους, αλλά πρωτίστως ανακουφίζουν εμένα, είναι μεράκι. Και σήμερα που μιλάμε, έχω – ευτυχώς – εκπληρώσει δύο μεγάλα μου όνειρα, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους και όμως τόσο σημαντικά για την ισορροπία μου.

Και αρχίζετε να γράφετε το πρώτο σας βιβλίο. Ήταν κάτι «ακούσιο», ως τρόπος έκφρασης ή απόφαση καριέρας, προχωρώντας στην έκδοσή του;

Σε καμία περίπτωση καριέρα. Δε θεωρώ ότι είμαι «επαγγελματίας» συγγραφέας. Είμαι πολλά πράγματα και ένα από αυτά είναι και συγγραφέας. Δεν μπορώ και δε θέλω να εκδίδω ένα βιβλίο τον χρόνο. Θέλω να σκέφτομαι τι θέλω να πω κάθε φορά, μέσα από κάθε ιστορία. Θέλω οι αναγνώστες μου, όσοι και αν είναι αυτοί, κλείνοντας το βιβλίο, να είναι προβληματισμένοι, να σκέφτονται, να μην ακουμπούν το βιβλίο στην άκρη σαν ένα ακόμα ευχάριστο ανάγνωσμα που σε δέκα μέρες θα το έχουν ξεχάσει. Είμαι, αν θέλετε, επαγγελματίας εκφραστής του λόγου, με την έννοια ότι το κάνω συστηματικά.

Πόσο εύκολο είναι να ακολουθήσει κανείς μια συγγραφική καριέρα σήμερα, στην Ελλάδα; Σκέφτεστε να βρείτε τον δρόμο σας και σε κάποια άλλη χώρα;

Δεν ξέρω. Το κοινό είναι πολυποίκιλο, έχει τις δικές του προσλαμβάνουσες και υπάρχουν συγγραφείς που κάνουν καριέρα με τη στενή έννοια του όρου, δίχως να παράγουν έργο όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι σαν αναγνώστρια. Ωστόσο, η αγορά είναι ανοιχτή και καθένας έχει το κοινό του. Μου έχει περάσει από το μυαλό να ψάξω λίγο το ενδεχόμενο μετάφρασης των βιβλίων μου σε άλλες γλώσσες ή ακόμα και να δοκιμάσω να γράψω στα Αγγλικά, επειδή είναι περίπου σαν μητρική μου γλώσσα πλέον, λόγω καταβολών και μοιράσματος μεταξύ Αμερικής και Ελλάδας. Δεν ξέρω. Ακόμα είναι νωρίς!

Θα θέλατε να μας πείτε αγαπημένους συγγραφείς και τις επιρροές σας;

Τσίρκας, Μυριβήλης, Λουντέμης, Καραγάτσης, Σαμαράκης, Μαρής, Βενέζης, Καζαντζάκης, Ζωγράφου, Ομηρόλη, Λαπατά, Τριανταφύλλου, Προυστ, Ντοστογιέφσκι, Κούντερα, Μπέκετ, Όστερ, Γουάιλντ και θα μπορούσα να μη σταματήσω τη λίστα πουθενά. Όσο σκέφτομαι, ανακαλύπτω και άλλους.

Εάν σας ζητούσαν από τους σημερινούς Έλληνες και ξένους συγγραφείς, ποιο βιβλίο θα προτείνατε σε μια γυναίκα, να διαβάσει;

Δεν είμαι σίγουρη αν θα μπορούσα να το διαχωρίσω σε άντρα και γυναίκα. Ίσως επειδή τώρα που μιλάμε βρίσκομαι από την πλευρά της συγγραφής. Θέλω να πω ότι, σκοπός του συγγραφέα, του δημιουργού, είναι να ακουμπήσει τον άνθρωπο, το συναίσθημα. Επομένως, θα πρότεινα το βιβλίο «Η Συβαρίτισσα» της Λιλής Ζωγράφου. Για μένα, από τα καλύτερα μυθιστορήματα που διάβασα ποτέ.

«Σιωπή σαν όρκος», πόσο σημαντική πιστεύετε ότι είναι μια υπόσχεση ή πόσο σημαντικός ένας όρκος, όταν αυτός επηρεάζει ζωές άλλων ανθρώπων;

Αυτή είναι μία ερώτηση που έχει απασχολήσει αρκετούς ανθρώπους με αφορμή το βιβλίο και προσωπικά χαίρομαι γιατί δείχνει ότι τελικά ο στόχος μου να προβληματίσω και να θέσω ερωτήματα στον αναγνώστη, πέτυχε. Θεωρώ μια υπόσχεση ιερή. Θεωρώ ότι εφόσον κάποιος αναλάβει τη δέσμευση να μην αποκαλύψει αυτό που του εκμυστηρεύτηκαν, δε θα πρέπει να το κάνει, με οποιοδήποτε κόστος. Ειδάλλως, ας μιλήσει από την αρχή, ας μην αναλάβει την ευθύνη. Άπαξ όμως και την αναλάβει, τότε «Σιωπή Σαν Όρκος». Και το λέω αυτό γιατί προφανώς εξαρχής γνωρίζει κανείς τις συνέπειες ενός μυστικού, αν όχι όλες, τουλάχιστον τις άμεσες. Αν, λοιπόν, κρίνει πως θα επηρεάσει τις ζωές κοντινών ανθρώπων αρνητικά με το να μιλήσει, τότε σιωπά. Και το αντίστροφο. Όμως, οποιαδήποτε απόφαση κι αν πάρει κανείς θα πρέπει να την ακολουθήσει μέχρι το τέλος. Είναι θέμα αρχής.

Ο ήρωας, ο Δημήτρης, έχει ένα αυτοάνοσο νόσημα. Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα υγείας είναι πιο αποφασιστικοί και ζουν πιο έντονα τη ζωή τους;

Πιστεύω ότι, στην πλειονότητά τους, οι άνθρωποι που πάσχουν ή έχουν περάσει σοβαρά προβλήματα υγείας αντιμετωπίζουν τη ζωή με περισσότερη ουσία, επικεντρώνονται στα σημαντικά, σε πράγματα και καταστάσεις που, αν καταφέρουν να αλλάξουν, θα έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής. Ξέρετε, η ανθρώπινη φύση είναι μεγάλη παγίδα. Συχνά αναλωνόμαστε σε λεπτομέρειες που δε μας προσφέρουν απολύτως τίποτα. Έχοντας ένα πρόβλημα υγείας συνειδητοποιείς πόσο ευάλωτος είσαι και στις περισσότερες περιπτώσεις, παίρνεις από τη ζωή όσα περισσότερα μπορείς. Είναι η συνειδητοποίηση ότι τίποτε δε διαρκεί για πάντα.

Πιστεύετε ότι η μητρότητα είναι εγγεγραμμένη στο γυναικείο DNA, ή είμαστε «προϊόντα» της κοινωνίας μας και του τρόπου που ανατρεφόμαστε;

Πιστεύω ότι είναι θέμα ανθρώπου. Υπάρχουν γυναίκες, οι οποίες ονειρεύονται από μικρά κορίτσια να κρατούν το μωρό τους στην αγκαλιά τους και άλλες, οι οποίες συνειδητά επιλέγουν να μη γίνουν μητέρες, κόντρα στα κανονιστικά πρότυπα και σε αυτό που ορίζει η κοινωνία και ο τρόπος ανατροφής που αναφέρετε. Σίγουρα επηρεάζει το περιβάλλον που μεγαλώνει κανείς, αλλά νομίζω πως σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, η τελική απόφαση θα πρέπει να είναι εξ’ ολοκλήρου προσωπική.

Ετοιμάζετε κάτι νέο; Εάν ναι, θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια;

Έχω μόλις παραδώσει στον εκδοτικό μου οίκο το δεύτερο βιβλίο μου. Είναι σαφώς σκληρότερο της «Σιωπής», ασχολείται με την γυναικεία κακοποίηση και τα παιδικά βιώματα και πώς αυτά μας διαμορφώνουν ως ενήλικες. Ελπίζω να το αγκαλιάσει ο κόσμος, όπως και τη «Σιωπή».

Σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη κουβέντα.

Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ.